«και εγένετο χάλαζα και πυρ μεμιγμένα εν αίματι,
και εβλήθη εις την γην· και το τρίτον της γης κατεκάη,
και το τρίτον των δένδρων κατεκάη,
και πας χόρτος χλωρός κατεκάη» (Αποκ. 8,7)
Η φροντίδα για το Περιβάλλον δεν είναι θέμα που απασχόλησε τους ανθρώπους τα τελευταία χρόνια. Ήδη ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, ο ηγαπημένος Μαθητής του Χριστού στην Αποκάλυψη, προοιωνίζει τις τεράστιες καταστροφές τις οποίες θα υποστούν η γη, τα νερά, τα φυτά, τα ζώα και ο άνθρωπος ως συνέπεια της απομάκρυνσής του από τον Δημιουργό. Εκείνος όμως, όπως διαβάζουμε στη Γένεση (1,31), όταν έπλασε τον κόσμο, «είδεν τα πάντα, όσα εποίησε, και ιδού καλά λίαν».
Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής έχει παραλληλίσει τον άνθρωπο με τον κόσμο εισάγοντας τις έννοιες του ανθρώπου ως «μικροκόσμου» και του κόσμου ως «μακροανθρώπου» (Μυσταγωγία Ζ , 1-4). Η ενότητα του κόσμου και του ανθρώπου μέσα στην Κτίση κατά τον ιστορικό χρόνο εξηγείται με τον δεσμό που δημιουργείται ανάμεσά τους με τη θεία αιτία των πάντων, η οποία ενοποιεί και στηρίζει την Δημιουργία και είναι παρούσα σε όλα. Μετά το τέλος του ιστορικού χρόνου η ενότητα εξηγείται με τη θεία και θεοποιό δύναμη, που εκτείνει στο υπέρτατο τον ενεργητικό δεσμό που υπάρχει μέσα στον ιστορικό χρόνο.
Το πρόβλημα λοιπόν της καταστροφής του περιβάλλοντος, όπως πολλές φορές και από πολλούς έχει τονισθεί, είναι κυρίως πνευματική υπόθεση, εφ’ όσον ο άνθρωπος κάθε εποχής και για διαφορετικούς εκάστοτε λόγους, κυρίως όμως του εγωισμού και της αυθαιρεσίας του, διασπά τον δεσμό του με τον Θεό και συνεπώς και με τον συνάθρωπο και με όλα τα όντα που τον περιβάλλουν. Για τον Ορθόδοξο Χριστιανό λοιπόν η λύση του προβλήματος εξαρτάται από την ριζική και αποφασιστική αλλαγή των σχέσεών του με τον κόσμο, με τους συνανθρώπους του, αλλά κυρίως με τον Θεό.
Συνηθίζεται κατά καιρούς να διασαλπίζονται ριζικές μεταβολές σε βιομηχανικές, επιστημονικές και εμπορικές πρακτικές για την προστασία του Περιβάλλοντος. Τα προβλήματα όμως διογκώνονται με ρυθμούς που διαρκώς επιταχύνονται. Τα δάκρυα για τα δηλητηριασμένα ζώα, ψάρια και πτηνά μοιάζουν ειρωνικά, η αγωνία για τους πάγους που λειώνουν φαντάζει έντονα επιδερμική, η έκπληξη για την καθημερινή ενημέρωση ότι οι ωκεανοί συναγωνίζονται σε περιεκτικότητα σκουπιδιών τις χωματερές που άκριτα δημιουργούνται, συνεχώς σβήνει γρήγορα μπροστά σε μια στολισμένη βιτρίνα.
Ο Μέγας Αθανάσιος, ο υπερασπιστής της Ορθοδοξίας, υψώνοντας την φωνή του ως υπερασπιστής και του φυσικού Περιβάλλοντος, ειδοποιεί τους ανθρώπους: «…αισχύνη μεγάλη και κίνδυνος ασύγγνωστος εν ημέρα κρίσεως, ότι καίτοι γνόντες την της αληθείας οδόν, εναντία ων έγνωσαν έπραξαν».
Τα ευχολόγια και οι εξαγγελίες δεν απέδωσαν ως τώρα καρπούς. Η παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, με την εμπειρία και την βίωση του ευχαριστιακού και αντικαταναλωτικού ήθους, προσφέρει στην σημερινή κοινωνία χειραγωγία για διέξοδο από την περιβαλλοντική κρίση.
Μετά πατρικών ευχών και αγάπης