Με την ακολουθία του πανηγυρικού Εσπερινού στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου συνεχίστηκαν σήμερα το απόγευμα, Σάββατο του Λαζάρου, 12 Απριλίου 2025, οι λαμπρές εκδηλώσεις για τον εορτασμό της 199ης επετείου της Εξόδου της ηρωικής Φρουράς των Ελευθέρων Πολιορκημένων.
Χοροστάτησε ο Μητροπολίτης Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου κ. Ιερόθεος και συγχοροστάτησαν οι Μητροπολίτες Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. Θεόκλητος και Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνός.
Πριν την απόλυση του Εσπερινού ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Δαμασκηνός παρουσιάζοντας τους Αγίους Αρχιερείς στους άρχοντες και τον λαό αναφέρθηκε στο διπλό μήνυμα της ημέρας, λέγοντας τα εξής: «Σήμερον η Χάρις του Αγίου Πνεύματος ημάς συνήγαγεν για να εορτάσουμε την τελευταία Δεσποτική Εορτή, πριν το Εκούσιο Πάθος και την Λαμπροφόρο Ανάσταση του Κυρίου μας, Ιησού Χριστού και η δύναμη της εθνικής μας συνειδήσεως ημάς συνήγαγε εδώ, στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου, για να εορτάσουμε την 199η επέτειο της ηρωικής Εξόδου των Ελευθέρων Πολιορκημένων! Θρησκευτική και συνάμα εθνική εορτή!
Η Εκκλησία μας πανηγυρίζει την Βαϊοφόρο Είσοδο του Κυρίου μας στα Ιεροσόλυμα και σύμπας ο φιλόπατρις λαός του Μεσολογγίου εορτάζει την μεγίστη εορτή της ηρωικής Εξόδου.
Ο Χριστός εισέρχεται στα Ιεροσόλυμα για να ακολουθήσει το Εκούσιο Πάθος! Οι Μεσολογγίτες εξέρχονται από την ηρωική Πόλη για να ακολουθήσει η ένδοξη θυσία τους!
Ο Κύριος μας εισέρχεται εις την Αγίαν Πόλιν για να εορτάσει το εβραϊκό Πάσχα! Οι Μεσολογγίτες εξέρχονται από την Ιερά Πόλη για να εορτάσουν το δικό τους Πάσχα, το πέρασμά τους από την γη που επότισαν με το τίμιο αίμα τους στα ουράνια δώματα της θυσίας και του αγώνα».
Ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε τους Αγίους Αρχιερείς αναφερόμενος ξεχωριστά στον καθένα και τόνισε ότι: «εφόσον για πρώτη φορά θα μετάσχουν αυτών των εκδηλώσεων θα εμβαπτιστούν και εκείνοι στην θρησκευτική και εθνική κολυμβήθρα της εορτής, αλλά και της Ιεράς Πόλεως του Μεσολογγίου και θα αποκτήσουν πλέον βιώματα, τα οποία θα παραμείνουν ανεξίτηλα χαραγμένα στην καρδιά τους».
Τον θείο λόγο κήρυξε ο Μητροπολίτης Λήμνου κ. Ιερόθεος, ο οποίος ευχαρίστησε από καρδιάς τον Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας για την ευγενική πρόσκληση και αναφέρθηκε στην θριαμβευτική είσοδο του Κυρίου μας, Ιησού Χριστού στα Ιεροσόλυμα και στην ηρωική Έξοδο του Μεσολογγίου, λέγοντας τα εξής:
«Σήμερα η Αγία μας Εκκλησία μας καλεί να πανηγυρίσουμε την Κυριακή των Βαΐων, την θριαμβευτική Είσοδο του Κυρίου μας στα Ιεροσόλυμα. Ο λαός Τον υποδέχεται με βάγια, ψάλλοντας «Ωσαννά!», αλλά ο ίδιος ο Κύριος γνωρίζει πως ο δρόμος, ο οποίος ανοίγεται μπροστά Του είναι δρόμος θυσίας, πάθους και Σταυρού.
Η Κυριακή των Βαΐων είναι η πύλη, η οποία μας εισάγει στην Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα, στην πορεία του Χριστού προς το εκούσιο πάθος και την ένδοξη Ανάστασή Του. Είναι μια ημέρα θριάμβου, αλλά και προεικόνισης της θυσίας, καθώς ο λαός, που σήμερα κραυγάζει “Ωσαννά” σε λίγες ημέρες θα φωνάξει “Σταύρωσον Αυτόν”. Μας θυμίζει πόσο πρόσκαιρη είναι η ανθρώπινη δόξα και πόσο σημαντικό είναι να μην ακολουθούμε τον Χριστό μόνο στα εύκολα, αλλά και στις δύσκολες στιγμές. Όπως Εκείνος βάδισε προς τον Γολγοθά με υπομονή και αγάπη, έτσι κι εμείς καλούμαστε να Τον ακολουθήσουμε, σηκώνοντας τον σταυρό της ζωής μας με πίστη και ελπίδα στην Ανάσταση.
Όμως, η πορεία του Κυρίου μας προς την θυσία και την Ανάσταση παρ’ ότι είναι μοναδική και ανεπανάληπτη μέσα στην ανθρώπινη ιστορία, μας οδηγεί στον συνειρμό ότι σε αυτόν εδώ τον ιερό τόπο του Μεσολογγίου, οι ήρωές του, ακολούθησαν τον ίδιο δρόμο της αυταπάρνησης για τα ιδανικά του Θεού και της Πατρίδος. Και σε εμάς τους Έλληνες, το παράδειγμα της Ηρωικής Εξόδου του Μεσολογγίου έρχεται να μας διδάξει πως η θυσία για την ελευθερία είναι δρόμος ιερός, πορεία, η οποία οδηγεί στην αθανασία.
Η νύχτα της 10ης Απριλίου 1826, η νύχτα που οι Μεσολογγίτες αποφάσισαν να κάνουν την Έξοδό τους, ήταν το Σάββατο του Λαζάρου προς την Κυριακή των Βαΐων. Δεν ήταν μια απλή σύμπτωση. Ήταν ένα μήνυμα Θεού: όπως ο Χριστός εισερχόταν στα Ιεροσόλυμα για να θυσιαστεί, έτσι και οι Μεσολογγίτες έβγαιναν από τα τείχη τους, γνωρίζοντας ότι πορεύονται προς τον θάνατο, αλλά και προς την αθανασία. Πολιορκημένοι, αλλά Ελεύθεροι, κατά τον Εθνικό μας ποιητή (Δ. Σολωμό).
Η Ηρωική Έξοδος του Μεσολογγίου και η Έξοδος του Πάσχα είναι δύο μεγάλες πορείες ελευθερίας, χαραγμένες με αίμα και πίστη. Οι Ισραηλίτες, καθοδηγούμενοι από τον Μωυσή, βγήκαν από την σκλαβιά της Αιγύπτου διασχίζοντας την Ερυθρά Θάλασσα, βαδίζοντας προς την γη της επαγγελίας.
Οι Πολιορκημένοι του Μεσολογγίου, καταβεβλημένοι από την πείνα, αλλά αλύγιστοι στην ψυχή, βγήκαν από τα τείχη της πόλης γνωρίζοντας ότι τους περίμενε ο θάνατος, αλλά και η αιώνια δόξα. Και στις δύο αυτές εξόδους, ο θάνατος δεν ήταν το τέλος, αλλά η αρχή μιας νέας πραγματικότητας.
Έτσι και το Πάσχα του Χριστού είναι η υπέρτατη Έξοδος – η πορεία από την φθορά και τον θάνατο στην αθανασία και την σωτηρία. Ο Χριστός, με την Σταύρωσή Του, διαβαίνει από τον πόνο και τον θάνατο προς την Ανάσταση, ανοίγοντας τον δρόμο και για την δική μας σωτηρία.
Όπως οι Μεσολογγίτες πέρασαν στην αθανασία της ιστορίας και οι Ισραηλίτες στην ελευθερία τους, έτσι και κάθε χριστιανός καλείται να κάνει την δική του έξοδο από την αμαρτία, την απόγνωση και τον φόβο, προς την ζωή, το φως και την Βασιλεία του Θεού.
Το Μεσολόγγι δεν ήταν απλώς μια ιστορική θυσία, ήταν μια Ανάσταση του ελληνικού γένους – μια νίκη που έφερε την τελική λύτρωση. Και το Πάσχα δεν είναι μόνο μια γιορτή, αλλά η υπέρτατη υπόσχεση ότι μέσα από τον πόνο και τη θυσία έρχεται η αληθινή ελευθερία, η Ανάσταση και η ζωή χωρίς τέλος.
Οι ήρωες του Μεσολογγίου, τους οποίους τιμούμε εν ύμνοις και ωδές πνευματικές, στάθηκαν ως σύμβολα αυταπάρνησης, πίστης και ελευθερίας. Με καρδιά ατσαλένια και ψυχή αδούλωτη, προτίμησαν τον ένδοξο θάνατο από την υποταγή, γράφοντας με το αίμα τους μια από τις λαμπρότερες σελίδες της ελληνικής ιστορίας.
Άνδρες, γυναίκες και παιδιά, εξαντλημένοι, αλλά δυνατοί στο φρόνημα, βγήκαν από τα τείχη της πόλης τους με μοναδικό όπλο την ελπίδα στην αθανασία. Το Μεσολόγγι, εν τέλει, δεν έπεσε, αλλά αναστήθηκε μέσα από τη θυσία του, φωτίζοντας για πάντα τον δρόμο της ελευθερίας. Το παράδειγμά τους μένει αθάνατο, η μνήμη τους αγήρατος, θυμίζοντάς μας ότι η πραγματική ελευθερία κερδίζεται με αίμα, πίστη και αγώνα.
Κάθε Μεγάλη Εβδομάδα είναι μια πνευματική Είσοδος και μία Έξοδος για όλους μας. Όπως ο Χριστός έφυγε από την επίγεια ζωή για να εισέλθει στην δόξα του Πατέρα Του, όπως οι Μεσολογγίτες άφησαν πίσω τους την πείνα και την πολιορκία για να κερδίσουν την αιώνια δόξα, έτσι κι εμείς καλούμαστε να βγούμε από την αμαρτία, να σταυρώσουμε τον παλιό μας εαυτό και να βαδίσουμε προς την αληθινή ζωή.
Η Έξοδος, που προϋποθέτει πάντα μια είσοδο, είναι ένας δρόμος δύσκολος. Χρειάζεται πίστη, θυσία, υπομονή. Ο δρόμος της σωτηρίας δεν είναι δρόμος άνεσης, αλλά δρόμος σταυρού.
Όμως, μετά τον σταυρό έρχεται η Ανάσταση. Και αυτό είναι το μήνυμα του Πάσχα προς το οποίο πορευόμαστε, ότι δηλαδή μετά την δοκιμασία έρχεται η ελευθερία, μετά τον θάνατο έρχεται η ζωή, μετά την σκλαβιά έρχεται η Ανάσταση! Όλοι καλούμαστε να πραγματώσουμε τη δική μας Έξοδο !
Την έξοδο από τον εγωισμό, την μικροψυχία, την αμαρτία!
Και όπως οι πρόγονοί σας Μεσολογγίτες πέρασαν στην αθανασία, έτσι κι εμείς μπορούμε μιμούμενοι το φωτεινό παράδειγμά τους, να γίνουμε πολίτες της Βασιλείας των Ουρανών!
Εύχομαι σε σας και προσεύχομαι για όλους να ποθήσουμε και να βιώσουμε μια ευλογημένη και σωτήρια έξοδο από την σκλαβιά της αμαρτίας, προσβλέποντας στην δυνατότητα που μας παρέχει η Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα.
Καλή Ανάσταση!».
Ακολούθησε η λιτανευτική πομπή, με επικεφαλής την Εικόνα της Εξόδου, τον Σταυρό Ευλογίας του Επισκόπου Ρωγών και το Ιερό Λάβαρο, από τον Ιερό Ναό στον Κήπο των Ηρώων.
Στην ιερά λιτανεία συμμετείχαν οι Άγιοι Αρχιερείς, ο Ιερός Κλήρος και οι αρχές του τόπου, ενώ προηγήθηκαν μαθητικές αντιπροσωπείες των Σχολείων της Ιεράς Πόλεως, μέλη πολιτιστικών και αθλητικών συλλόγων του Νομού Αιτωλοακαρνανίας και άλλων Νομών, φιλαρμονικές και τιμητικά αγήματα των τριών Σωμάτων του Ελληνικού Στρατού.
Στον Κήπο των Ηρώων, ενώπιον του Τύμβου, όπου φυλάσσονται τα οστά των Πεσόντων της Εξόδου, τελέσθηκε επιμνημόσυνη δέηση και έγινε κατάθεση στεφάνων από τους εκπροσώπους: της Ελληνικής Κυβερνήσεως, της Βουλής των Ελλήνων, της Πρεσβείας της Γερμανίας στην Ελλάδα ως τιμώμενης χώρας, των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας, του Δικαστικού Σώματος, της Ακαδημίας Αθηνών, της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, τον Δήμαρχο Χίου εκπροσωπώντας τον τιμώμενο αδελφοποιημένο Δήμο και τον Δήμαρχο Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου.
Ο Δήμαρχος της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου κ. Σπυρίδων Διαμαντόπουλος εκφώνησε τον πανηγυρικό της ημέρας και αμέσως μετά πραγματοποιήθηκε η αναπαράσταση της ανατίναξης του Δημογέροντα Χρήστου Καψάλη, με την συμμετοχή της χορωδίας του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, υπό την διεύθυνση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή κ. Σπύρου Χολέβα.
——-
Κορυφώθηκαν σήμερα, Κυριακή των Βαΐων, 13 Απριλίου 2025 οι λαμπρές εορταστικές εκδηλώσεις για τον εορτασμό της 199ης Επετείου της Ηρωικής Εξόδου της Φρουράς των Ελευθέρων Πολιορκημένων στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου.
Στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος τελέσθηκαν ο Όρθρος και η τρισαρχιερατική Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. Θεοκλήτου και συλλειτουργούντων του Μητροπολίτου Λήμνου και Αγίου Ευστρατίου κ. Ιεροθέου και του Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού.
Τον θείο λόγο κήρυξε εμπνευσμένα ο Μητροπολίτης Ιερισσού κ. Θεόκλητος, αναφερόμενος στο διπλό μήνυμα της ημέρας.
Ακολούθησε η επίσημη Δοξολογία, προεξάρχοντος του Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού, παρουσία του Εξοχωτάτου Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνου Τασούλα.
Κατά την σύντομη προσφώνησή του προς τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, ο Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνός ανέφερε τα εξής:
«Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας,
Σας καλωσορίζω στην «Ιερά Πόλη των Αθανάτων Ηρώων», στην «Ιερά κολυμβήθρα του Γένους», το Μεσολόγγι. Έναν τόπο με ιστορική και συμβολική σημασία. Το μικρό αυτό «αλωνάκι», όπως εύστοχα τονίζει ο εθνικός μας ποιητής, που με την θυσία του, πλημμύρισε το Γένος των Ελλήνων και τους Ευρωπαϊκούς λαούς, με αισθήματα θαυμασμού για την ένδοξη Φρουρά του και τον ηρωικό άμαχο πληθυσμό του.
Είναι η πρώτη σας συμμετοχή, κύριε Πρόεδρε, στις Εορτές Εξόδου, με τη νέα σας ιδιότητα, ως ο «θεματοφύλακας» του Συντάγματός μας, ως ο πρώτος πολίτης της χώρας και έχουμε την ακλόνητη πεποίθηση πως θα ανταποκριθείτε στον υψηλό αυτό σας ρόλο, ως σύμβολο της εθνικής μας ενότητας και εγγυητής της δημοκρατικής ομαλότητας και συνταγματικής σταθερότητας.
Σήμερα, Κυριακή των Βαΐων, σας καλωσορίζω, εκ μέρους του Ιερού Κλήρου, των Αρχόντων και του υπέροχου αυτού λαού, στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος.
Εδώ, κατά την ιερή και ιστορική ημέρα της Εξόδου, εκατόν ενενήντα εννέα (199) χρόνια πριν, οι Μεσολογγίτες αδελφοποιήθηκαν και μετέλαβαν των Αχράντων Μυστηρίων, από τον προκάτοχό μας, τον σεπτό Επίσκοπο της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Επισκοπής Ρωγών και Κοζύλης, Ιωσήφ. Μια ηγετική φυσιογνωμία της πόλεως του Μεσολογγίου, έναν γεφυροποιό του κλήρου και του λαού, που επίλυε τις διαφορές των αγωνιστών με σύνεση και δικαιοσύνη με σκοπό το κοινό καλό του τόπου. Έναν Εθνοϊερομάρτυρα, που θυσιάστηκε για το ποίμνιό του, με την ανατίναξη της πυριτιδαποθήκης του Ανεμόμυλου, δύο ημέρες μετά την Έξοδο.
Ως διάδοχος κι εγώ του Επισκόπου της Εξόδου, με αίσθημα ιστορικής ευθύνης, θυσίας, ενότητας και διακονίας του ποιμνίου μου, σας υποδέχομαι, για να συνεορτάσουμε την σπουδαία αυτή Επέτειο της Εξόδου.
Το πολιορκημένο Μεσολόγγι του 1826 διδάσκει αγωνιστικό πατριωτισμό και ορθόδοξη μαρτυρία. Αναδεικνύει το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής, όταν αυτή μάχεται και υπερασπίζεται τα πάτρια εδάφη, τα ιερά και τα όσια του Γένους μας, αποπνέοντας ηρωισμό και τόλμη, ανθρώπων εξαθλιωμένων στο σώμα αλλά ψυχικά ακαταπόνητων.
«Η λευτεριά σκύβει πάνω από τα τείχη αποζητώντας αυτούς που με το αίμα τους, θα ποτίσουν τις ρίζες της, για να βλαστήσει και καρπούς να δώσει. Όλη η Ελλάδα κλεισμένη στο Μεσολόγγι» όπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει ο Κασομούλης. Είναι η μόνη μεγάλη πολιορκία στην οποίαν λαμβάνουν μέρος Έλληνες από κάθε γωνιά της επαναστατημένης πατρίδας μας. Το γεγονός αυτό της ομοθυμίας και της ομοψυχίας των Μεσολογγιτών, ήταν αξιοθαύμαστο. Ομοθυμαδόν, αγωνιστές και λαός, κλήρος και άρχοντες, Έλληνες και Φιλέλληνες, αδελφωμένοι στον σκληρό αγώνα και στην μελλούμενη θυσία, «εβγήκαν απ΄ το κάστρο κι Αθάνατοι γενήκαν».
Αυτή την ομοθυμία θα αντιληφθείτε κι εσείς Εξοχώτατε, όταν σε λίγο, θα εξέλθουμε του Ιερού Ναού. Η μεγαλειώδης πομπή θα ξεκινήσει. Θα μας θυμίσει τα τελευταία βήματα των πολιορκημένων προς τις τρείς πύλες, από τις οποίες έκαναν την Ηρωική τους Έξοδο. Μικρά παιδιά και γέροντες, πατέρες με γιούς, μάνες με κόρες, δάσκαλοι και μαθητές, κλήρος και άρχοντες, με το ίδιο πνεύμα εκατόν ενενήντα εννέα χρόνια μετά την Έξοδο, με το βήμα σταθερό, ακέραιο, με βλέμμα περήφανο, με τις φορεσιές και τα άρματα των Ηρώων Μεσολογγιτών Αγωνιστών να λάμπουν, με τα λάβαρα και τις σημαίες να ανεμίζουν, το λιβάνι και το θυμιατό με τα βάγια και τις δάφνες, να συνοδεύουν την εικόνα της Εξόδου. Όλη η Ελλάδα στο Μεσολόγγι. Όπως και τότε. Τον ίδιο δρόμο θα ακολουθήσουμε, την ίδια πορεία.
Ο ευλαβής λαός δίπλα από την πομπή, με εθνική υπερηφάνεια, θα σας επευφημεί, αναγνωρίζοντας στο πρόσωπο σας το ύψιστο αξίωμά σας, εκφράζοντας την αποδοχή του στον υψηλό σας ρόλο. Θα χειροκροτεί όσους παρελαύνουν, θα κλείνουν ευλαβικά την κεφαλή κατά την έλευση της εικόνος της Εξόδου και θα μας συνοδεύσουν μέχρι τον Κήπο των Ηρώων, μετέχοντας και αυτοί στην πομπή. Θα σταθούμε άπαντες εμπρός του Τύμβου των Πεσόντων. Δίπλα μας, οι προτομές και οι ανδριάντες των ηρώων μας. Οι Έλληνες και Φιλέλληνες του τότε, με τους Έλληνες και τους Φιλέλληνες του σήμερα. Η Ελλάς του ενδόξου παρελθόντος με την Ελλάδα του παρόντος και του μέλλοντος. Όλοι μαζί!
Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε,
η έκρηξη της ελευθερίας, φεγγοβολά ακόμη στο Μεσολόγγι, διδάσκοντάς μας την αξία της Ειρήνης και της Ελευθερίας, καθώς και το διαρκές χρέος υπερασπίσεως της πατρίδος και των ιδανικών μας. Μετά το πέρας των φετινών εορτών Εξόδου, θα εισέλθουμε στο επετειακό έτος των διακοσίων ετών (200) από την Ηρωική Έξοδο. Ένα έτος οδοδείκτης.
Στόχος μας, το 2026 να είναι για το Μεσολόγγι, την πατρίδα μας και το κόσμο ολόκληρο μία νέα έξοδος από τον κόσμο του φόβου, της αβεβαιότητας, της μιζέριας και της απελπισίας.
Μία έξοδος από τον ασφυκτικό κλοιό της ίδιας της ολιγωρίας μας, του ίδιου του εαυτού μας. Οφείλουμε να αντιτάξουμε άμυνα στην εθνική μας φθορά. Έχουμε ανάγκη ως έθνος από ένα άλλο τείχος, μία άλλη τάφρο.
Το Μεσολόγγι είναι ιδέα, που σε συνδυασμό με την φύση που το περιβάλλει, την λαμπρή ιστορία του, την ανθρώπινη δραστηριότητα, αλλά και την πνευματική δράση, μπορεί να θεμελιώσει την Ελλάδα του μέλλοντος.
Πρέπει να βρούμε το δρόμο για μία νέα εθνική έξοδο. Μία διέξοδο, που θα απελευθερώνει τις αστείρευτες δυνάμεις του τόπου μας, γιατί οι πραγματικές νίκες σημειώνονται σε ηθικό πεδίο.
Το 2026, ευελπιστούμε, μέσα από μία συνέργεια Εκκλησίας και Πολιτείας, το Μεσολόγγι να γίνει σημείο αναφοράς για πνευματικές, πολιτιστικές και πολιτικοκοινωνικές ανατάσεις. Ας μην λησμονούμε.
Τα κανόνια του Μεσολογγίου ηχούν και σήμερα, είναι οι αξίες, τα ιδανικά και τα μηνύματα που πηγάζουν από τον ένδοξο τούτο τόπο, η Αυτοθυσία, η Ελευθερία και η ανυπέρβλητη αυταπάρνηση.
Να ζει το Μεσολόγγι!
Χρόνια Πολλά!
Καλή Ανάσταση!»
Αμέσως μετά ξεκίνησε η ιερά λιτανευτική Πομπή με την συμμετοχή μαθητών των Σχολείων της Ιεράς Πόλεως, φιλαρμονικών και μελών πολιτιστικών συλλόγων του Νομού Αιτωλοακαρνανίας και άλλων Νομών.
Με την ιερά λιτανεία μεταφέρθηκε η Εικόνα της Εξόδου, το Ιερό Λάβαρο και ο Σταυρός Ευλογίας του Επισκόπου Ρωγών Ιωσήφ στον Κήπο των Ηρώων της Ιεράς Πόλεως.
Στον Τύμβο, όπου φυλάσσονται τα οστά των πεσόντων, τελέσθηκε επιμνημόσυνη δέηση υπέρ αναπαύσεως «των αειμνήστων αγωνιστών και προμάχων της Ιεράς Πόλεως του Μεσολογγίου, Ιωσήφ και Πορφυρίου των Αρχιερέων και πάντων των μετ’ αυτών εν τη ηρωική Εξόδω αγωνισαμένων και πεσόντων πατέρων και αδελφών ημών, Ελλήνων τε και Φιλελλήνων».
Ακολούθησαν η κατάθεση στεφάνου από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κωνσταντίνο Τασούλα και η εκφώνηση του πανηγυρικού της ημέρας από τον εκπρόσωπο της Ελληνικής Κυβερνήσεως, Υπουργό Εθνικής Άμυνας κ. Νίκο Δένδια, ενώ η υψίφωνος κα Βίβιαν Ντάγκλας απέδωσε το μοιρολόι «Να ζει το Μεσολόγγι».
Τιμώμενη Χώρα κατά τον φετινό εορτασμό ήταν η Γερμανία και τιμώμενος Δήμος, ο Δήμος Χίου.
Το απόγευμα, η Εικόνα της Εξόδου, το Ιερό Λάβαρο και ο Σταυρός Ευλογίας του Επισκόπου Ρωγών Ιωσήφ θα επιστρέψουν με λιτανευτική πομπή στην αίθουσα του Μουσείου Ιστορίας και Τέχνης, όπου φυλάσσονται μόνιμα.
