Ὁ κ. Στ. Μπαλογιάννης ὁμότιμος καθηγητής τῆς Νευρολογίας στήν Ἱατρική Σχολή τοῦ Α.Π.Θ., ὁ πιστός συνεργάτης τῆς Ἐκκλησίας, ὁ «ἐργαζόμενος τό ἀγαθόν ἐν ζεούσῃ καρδίᾳ» ἦταν ὁ καλεσμένος ἀπό τόν Σεβ. Μητροπολίτη μας κ. Θεόκλητο, γιά νά εἶναι ὁμιλητής στήν Ἱερατική Σύναξη τήν Τρίτη 22 Μαρτίου 2016 στήν Ἀρναία.
Τό θέμα του «Τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως τοῦ χριστιανοῦ στόν σύγχρονο κόσμο» καθήλωσε μέ τήν ἥσυχη, χαμηλόφωνη λαλιά του «ὡσεί αὔρα λεπτή» ἐπί μία ὥρα τούς πατέρες, πού τόν παρακολουθοῦσαν ἀπνευστί.
Ἐπειδή θέλουμε νά κάνουμε κοινωνούς καί τούς καλούς ἀναγνῶστες μας τῶν ὅσων εἶπε στήν ὁμιλία του ὁ κ. Μπαλογιάννης, θά παραθέσουμε παρακάτω τά πιό σημαντικά σημεῖα:
Ἡ ἔννοια τοῦ μαρτυρίου τῆς συνειδήσεως ἀναφέρεται ἀπό τόν Ἀπ.Παῦλο στήν Β΄ Κορινθ. 1, 12: «Ἡ γὰρ καύχησις ἡμῶν αὕτη ἐστίν, τὸ μαρτύριον τῆς συνειδήσεως ἡμῶν, ὅτι ἐν ἁπλότητι καὶ εἰλικρινείᾳ τοῦ Θεοῦ, καὶ οὐκ ἐν σοφίᾳ σαρκικῇ ἀλλ’ ἐν χάριτι Θεοῦ».
Α΄. Τό μαρτύριο τόνισε, εἶναι ὑπαρξιακή κατάσταση τῆς ψυχοσωματικῆς ὑποστάσεως τοῦ ἀνθρώπου.
- Τό μαρτύριο εἶναι ἡ χαρά τῆς ἀγάπης τοῦ πιστοῦ πρός τόν Χριστό.
- Τό μαρτύριο εἶναι καύχησις κατά τόν λόγο τοῦ Παύλου «ἐμοὶ δὲ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι εἰ μὴ ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Γαλ.6,14).
- Τό μαρτύριο εἶναι συσταύρωσις μετά τοῦ Κυρίου «Χριστῷ συνεσταύρωμαι» (Γαλ. 2,19) .
- Τό μαρτύριο εἶναι μέθεξις τοῦ Σταυροῦ καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου.
- Τό μαρτύριο εἶναι περιχώρησις τῆς ἀγάπης τοῦ Κυρίου.
- Τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως εἶναι ἕνα διαρκές μαρτύριο, κάθε στιγμή.
- Τό μαρτύριο εἶναι ἀγάπη κατά τό πρότυπο τῆς θυσιαστικῆς ἀγάπης τοῦ Κυρίου.
Ὑπάρχουν πολλές μορφές μαρτυρίου.
Τό μαρτύριο τοῦ αἵματος συντελεῖται σέ μιά συγκεκριμμένη στιγμή καί σέ συγκεκριμμένο τόπο, ἐνῶ τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως εἶναι ἀδιάλειπτο καί συμβαίνει παντοῦ.
Τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως ἔχει πολλές διαστάσεις: σωματική, ψυχική, ψυχολογική, ἠθική καί κοινωνική.
Εἶναι μαρτύριο τῆς βουλήσεως καί ἐπιλέγεται συνειδητά, κατά τόν λόγο τοῦ Μ. Βασιλείου «γίνεσθαι μάρτυρες τῇ βουλήσει, μάρτυρες τῇ προαιρέσει».
Τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως εἶναι ἡ διατήρηση τοῦ μυστηρίου τῆς πίστεως, «ἔχοντας τὸ μυστήριον τῆς πίστεως ἐν καθαρᾷ συνειδήσει» (Α΄Τιμ. 3,9). Καθώς καί ἡ πίστη εἶναι μαρτύριο.
Τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως εἶναι ἕνας συνεχής ἀγών διά τήν ἀγάπην τοῦ Κυρίου, τήν διηνεκῆ ἐσωτερικήν ἀνακαίνισιν καί τήν ἐν Χριστῷ τελείωσιν.
- Τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως εἶναι ἀγάπη «ἐκ καρδίας καθαρᾶς» ( Β΄Τιμ. 2,22).
- Τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως εἶναι τό διδόναι καί τό προσφέρειν.
- Τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως εἶναι συνεχής προσπάθεια γιά πνευματική καλλιέργεια.
- Τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως εἶναι συνεχής ταπείνωση, κατά τόν λόγον τοῦ Παύλου, «τῇ ταπεινοφροσύνῃ ἀλλήλους ἡγούμενοι ὑπερέχοντας ἑαυτῶν» (Φιλ.2,3) καί «ὑποκάτω πάσης κτίσεως».
- Τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως εἶναι προσωπική ὑπεύθυνη θέση ἀπέναντι στόν Θεό καί στούς ἄλλους.
- Τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως εἶναι ἐσωτερική χαρά, καθημερινό πανηγύρι, καθημερινή δοξολογία.
Β΄. Ὅταν λέμε συνείδηση ἐννοοῦμε: νευρολογική συνείδηση, νευροβιολογική συνείδηση, ψυχολογική συνείδηση, ψυχιατρική συνείδηση, φιλοσοφική συνείδηση, θεολογική συνείδηση, κοινωνική συνείδηση καί μεταφυσική συνείδηση.
Ἡ συνείδηση ἔχει προσωπικό χαρακτήρα, ὑπάρχει ἑνότητα, ἀλλά καί διάσπαση.
Στόν σύγχρονο κόσμο ἔχουμε ἔντονο τό μαρτύριο τῆς συνειδήσεως καθώς τά πιό ἰσχυρά βιώματα ἔχουν ἀρνητικό περιεχόμενο. Μοναξιά, φόβος, ἀνασφάλεια, ἄγχος, θλίψη. Ἡ θλίψη εἶναι ἡ συνισταμένη ὅλων τῶν ἄλλων βιωμάτων.
Ὁ χριστιανός πού ζῆ μέσα στόν κόσμο κατά τόν λόγον τοῦ Κυρίου «παραδώσουσιν ὑμᾶς εἰς θλῖψιν καὶ ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων τῶν ἐθνῶν διὰ τὸ ὄνομά μου» (Ματθ. 24,9).
Ὁ φόβος τοῦ θανάτου καί ὁ φόβος τῆς ψυχικῆς νόσου κυριαρχοῦν σήμερα.
Ἐπειδή ὁ ἄνθρωπος «κατεργάζεται τὸ κακόν», γι’ αὐτό «θλῖψις καὶ στενοχωρία ἐπὶ πᾶσαν ψυχὴν ἀνθρώπου» (Ρωμ.2,1).
Τά βιώματα τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου εἶναι ἡ ἀπόγνωση, ἡ ἀπομόνωση, ἡ ἀμφισβήτηση τοῦ ἑαυτοῦ, ἡ ἔλλειψη προσδοκιῶν, ἡ συνεχής αὐξανόμενη ἀνασφάλεια καί ἡ κατάθλιψη. Τό ἀποτέλεσμα εἶναι νά καταναλώνονται τόνοι ἀντικαταθλιπτικῶν φαρμάκων.
Ἄν ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος αἰσθανόταν δυνατός ἐν Χριστῷ δέν θά ἔπασχε ἔτσι.
Γιά νά μπορέσουμε νά διορθώσουμε τόν ἑαυτό μας πρέπει νά τόν ξέρουμε. Ὅμως τρομάζουμε νά τόν κοιτάξουμε. Δέν συμφιλιωνόμαστε μέ τόν ἑαυτό μας ποτέ.
Ἡ μοναξιά ὁδηγεῖ σέ ἕνα βαθύ αἴσθημα ἀνασφάλειας, σέ ὑπαρξιακή ἀβεβαιότητα, πλημμελής ἐπικοινωνία μέ τόν ἑαυτό μας, ἀδυναμία συμφιλίωσης μέ τόν ἑαυτό μας, ἀδυναμία ἀποδοχῆς τοῦ ἑαυτοῦ μας, ἀπόρριψις τοῦ παρελθόντος ἤ καθήλωσις στό παρελθόν, ἀπώθησις τοῦ κοινωνικοῦ χώρου, ἀπομάκρυνσις ἀπό τόν Κύριο.
Ἀρνητικά ἡ μοναξιά βιώνεται σάν ἐσωτερικό ἅλγος καί θλίψη, ἀγωνία, ὑπερεκτίμηση τοῦ ἐγώ, ὑποτίμηση τοῦ ἐγώ, ἐχθρική καί εἰρωνική διάθεση πρός τούς ἄλλους, καταφυγή στόν κόσμο τῆς ἀνασφάλειας, ἀποπροσωποίηση, αὐτοχειρία.
Θετικά ἡ μοναξιά ὁδηγεῖ στήν ἀναζήτηση τοῦ ἐγώ, στήν ἐσωτερική συμφιλίωση καί τήν ἐσωτερική καλλιέργεια.
Γ΄. Ἡ ἀφύπνιση τῆς συνειδήσεως σήμερα, εἶναι δυνατόν νά συντελεσθῆ μόνον μέ τήν συνειδητοποίηση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἀγάπη τοῦ Κυρίου εἶναι τό ὕψιστο βίωμα τῆς συνειδήσεως. Ἔτσι ἔχουμε τήν ἀνακαίνιση τοῦ ἀνθρώπου.
Ἔχουμε τήν ὑπέρβαση τοῦ ἐγώ, μέ βαθειά ἀγάπη στόν Κύριο, βαθειά ταπείνωση, συνεχής ὑποταγή στό θέλημά του, ἡ συνειδητή ὁμολογία «γενηθήτω τό θέλημά σου».
Ἡ δύναμη τοῦ χριστιανοῦ βασίζεται στή νίκη τοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο καί τήν θλίψη. Φθάνουμε στό σημεῖο νά καυχώμεθα γιά τήν θλίψη, ἡ ὁποία «κατεργάζεται ὑπομονήν καί ἐλπίδα».
Τό μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως μᾶς ὁδηγεῖ σέ βαθειά ἐσωτερική σταθερότητα, ἀπελευθέρωση ἀπό τά πάθη, τό παρελθόν, τόν κόσμο, τίς κοινωνικές ἐξαρτήσεις, τή φθορά καί τό θάνατο.
Μετά τήν εἰσήγηση, πού πλαισιωνόταν μέ προβολή, ἀκολούθησε μακρά συζήτηση.
Οἱ ἱερεῖς ἐνθουσιασμένοι πού εἶχαν ἕνα τόσο σπουδαῖο ἐπιστήμονα ἀνάμεσά τους βρῆκαν τήν εὐκαιρία νά θέσουν καίρια ἐρωτήματα, γιά νά λάβουν σοφή ἀπάντηση.
Κάποιοι μάλιστα ἱερεῖς τόν εὐχαρίστησαν γιά τήν προσωπική βοήθεια πού εἶχαν ἀπό τόν κ. Καθηγητή, ὅταν χρειάσθηκε σέ θέματα υγείας.
Ὁ Γεν. Ἀρχιερατικός π. Ἰγνάτιος θύμισε, ὅτι ὁ κ. Μπαλογιάννης ἦταν ὁ ἰατρός πού συμπαραστάθηκε στόν μακαριστό Μητροπολίτη μας κυρό Νικόδημο κατά τήν ἀσθένειά του.
Ὁ Σεβασμιώτατος εὐχαρίστησε τόν κ. Μπαλογιάννη κυρίως γιά τό παράδειγμα πίστεως καί ἀρετῆς, πού προσέφερε μέσα ἀπό τήν εἰσήγησή του καί τήν παρουσία του.
{youtube}GSdai0AgPak{/youtube}
[widgetkit id=425]