ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 2016

Πρός
Τόν Ἱερό Κλῆρο,
Τίς Μοναστικές Ἀδελφότητες
καί τόν φιλόχριστο Λαό τῆς καθ’ Ἡμᾶς Θεοσώστου Μητροπόλεως

Ἀδελφοί μου καί τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Μεγάλη ἡ Ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων!

Εἶναι ἡ ἡμέρα τῆς καταλλαγῆς, τῆς συμφιλιώσεως τῆς ἀνθρώπινης ὑπάρξεως μέ τόν Ἅγιο Θεό. Μέγα καί σημαντικό γεγονός. Ποιά ἡ ἀξία τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς, ὅταν ἡ ζωή εἶναι χωρισμένη ἀπό τόν Θεό; Θλίψη καί πόνος καί ἀβεβαιότητα καί ἀγωνία συντροφεύουν τήν ἀνθρώπινη ζωή, ὅταν αὐτή εἶναι μακριά ἀπό τήν προστασία, τήν καθοδήγηση, τόν στηριγμό καί τήν ἐλπίδα πού πλουσιοπάροχα προσφέρονται στήν ζωή άπό τόν Θεό. Γιά τοῦτο καί ὁ «Ὑψηλός Θεός» «ἐπί γῆς ὤφθη καί τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη». Γιατί, ὅπως γράφει ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Λόγου εἶχε σκοπό μᾶλλον τή θέωση τοῦ ἀνθρώπου παρά τήν ἁπλή λύτρωση ἀπό τήν ἁμαρτία. Δέν ἔγινε ὁ Θεός ἄνθρωπος μόνο γιά νά λυτρώση τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ἁμάρτια, ὅπως ἀκριβῶς λυτρώνει ὁ κύριος τόν δοῦλο του ἀπό τίς ὀφειλές πού τόν ὁδηγοῦν στήν καταδίκη, ἀλλά κυρίως ὁ Θεός ἔγινε ἄνθρωπος γιά νά ἐπαναφέρη τόν ἄνθρωπο κοντά Του, γιά νά τοῦ δώση τή δυνατότητα τῆς θεώσεως, γιά νά ἐπιστρέψη ὁ ἄνθρωπος στή φωλεά τοῦ Πατέρα Του!

Ἁρμόζει λοιπόν ἐξ αἰτίας τῆς Σαρκώσεως τοῦ Λόγου, νά χαρακτηρισθῆ ἡ ἡμέρα αὐτή μεγάλη καί ἡμέρα σωτηρίας νά ἀποκληθῆ καί συγχρόνως ἡμέρα ἀγαλλιάσεως νά θεωρῆται. Τοῦτο βιώνοντας τό γεγονός ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἔλεγε: «Ἐκεῖνο πού ποθοῦσαν οἱ Πατριάρχες, πού προέλεγαν οἱ Προφῆτες, πού οἱ δίκαιοι ἐπιθυμοῦσαν νά δοῦν, ὅλα αὐτά βρῆκαν τό πλήρωμά τους καί ἔγιναν πραγματικότητα. Καί ὁ Θεός φανερώθηκε ἐπί γῆς μέ σάρκα καί συνανεστράφη μέ τούς ἀνθρώπους. Ἄς χαροῦμε καί ἄς εὐφρανθοῦμε, λοιπόν, ἀγαπητοί. Γιατί ἐάν ὁ Πρόδρομος ἐσκίρτησε ἀπό χαρά, εὑρισκόμενος στήν γαστέρα τῆς μητρός του, ὅταν εἰσῆλθε ἡ παρθένος Μαρία στό σπίτι τῆς Ἐλισάβετ, πολύ περισσότερο πρέπει νά σκιρτοῦμε καί νά χαίρωμε ἐμεῖς, πού ὄχι τήν Μαρία, ἀλλά τόν ἴδιο τόν Σωτήρα μας βλέπομε καί ἐπιβάλλεται συγχρόνως νά θαυμάζωμε καί νά ἐκπλησσώμεθα γιά τό μέγεθος τῆς θείας συγκαταβάσεως, τό ὁποῖο ὑπερβαίνει κάθε ἀνθρώπινη λογική καί ἀντίληψη». Χαρακτηριστικώτερα ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός θά πῆ: «Ὅλος ὁ Χριστός μέ προσέλαβε ὁλόκληρο καί ἑνώθηκε ὅλος μέ ὅλον ἐμένα, γιά νά χαρίση σέ ὅλον ἐμένα τή σωτηρία· γιατί αὐτό πού εἶναι ἀπρόσληπτο μένει ἀθεράπευτο». Ὅλους καί ὅλα τά τῶν ἂνθρώπων προσέλαβε ὁ Κύριος μέ τή Σάρκωσή Του, γιά νά θεραπέυση ὅλους καί ὅλα!

 Το γεγονός τῆς Θείας Ἐνανθρωπήσεως ζώντας λειτουργικά ὡς “σήμερα”, ὡς τωρινό καί ἀέναο συνάμα γεγονός οἱ πιστοί, ὀφείλομε νά διεισδύσωμε, ἀδελφοί, σέ ὅ,τι ἀπό τό Σπῆλαιο τῆς Βηθλεέμ γιά τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη προσεφέρθη καί προσφέρεται, σέ ὅ,τι “συγκαταβαίνων ὁ Σωτήρ τῷ γένει τῶν ἀνθρώπων” μεταφέρει ἐκ τῶν Οὐρανῶν γιά τόν ἄνθρωπο, σέ ὅ,τι λέγεται καί εἶναι σωτηρία γιά τήν ταλαίπωρη καί ἐξαθλιωμένη ὕπαρξή μας. Αὐτό τό καθημερινό βίωμα τῆς Γέννας τοῦ Χριστοῦ μας ὁ ἱερός Χρυσόστομος τό θεωρεῖ λίαν άπαραίτητο γιά κάθε ἀνθρώπινη ὑπόσταση, γιατί ἡ τιμή καί μελέτη τοῦ γεγονότος αὐτοῦ ἀποτελεῖ “μέγιστον σημεῖον”, τήν ὕψιστη ἀπόδειξη δηλαδή τῆς ἀγάπης καί τοῦ σεβασμοῦ μας πρός τόν τεχθέντα Σωτήρα.

Τό ἐρώτημα πού τίθεται ἐπιτακτικά σήμερα, ἀνήμερα τά Χριστούγεννα, σέ ὅλους μας εἶναι, ἐάν ἀποδεχθήκαμε πνευματικά τοῦ Σωτῆρος τή Γέννα, ἐάν μετέχωμε οὐσιαστικά ἤ ὄχι στά λυτρωτικά δωρήματα τοῦ οὐρανοῦ στόν “χοϊκό” ἄνθρωπο, ἐάν βιώνωμε σωστικά ἤ μή τή Θεία Συγκατάβαση. Τί λέτε, στήσαμε τίς σκηνές μας δίπλα στή δική Του σκηνή, ὁμολογώντας τήν ἁμαρτία τῆς ἀπόστασίας πού διαπράξαμε ἐναντίον Του; Ὄχι, ἀδελφοί! Ποιός μπορεῖ νά ἀμφισβητήση ὅτι χρόνια τώρα καί στόν τόπο μας ἀπομακρύναμε τίς σκηνές μας ἀπό τή δική Του, στασιάσαμε ἐναντίον Του, ζητήσαμε «τό παιδίον τοῦ ἀπολέσαι αὐτό» (Ματθ. β΄ 13), ἐξήλθαμε ἀπό τήν παρεμβολή Του συνειδητά ἤ ἀσυνείδητα, γυρίσαμε τήν πλάτη στήν Ἐκκλησία Του, ἀναζητήσαμε ἄλλους θεούς, κομμένους καί ραμμένους στά μέτρα μας, ἀποκοπήκαμε ἀπό τίς πηγές Του, δημιουργήσαμε κοινωνίες, ἰδεολογίες, φιλοσοφίες, πολιτικές χωρίς Αὐτόν καί γενικά διακηρύξαμε τό τέλος Του, ὁρίζοντας τήν ἀρχή μιᾶς “νέας ἐποχῆς” χωρίς τήν Παρουσία Του.

Εἶναι καιρός, λοιπόν, νά κατανοήσωμε ὅτι σωτηρία σημαίνει μεταβολή τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς καί ὑποστάσεως σέ “ναό τοῦ Θεοῦ”, ὅπως ὁ θεῖος Παῦλος τό περιγράφει στίς ἐπιστολές του (Β΄ Κορ. στ΄ 6). Εἶναι καιρός νά ἀντιληφθοῦμε ὅτι καμμία ἀξία δέν ἔχει ἡ Γέννα τοῦ Θεοῦ γιά μᾶς, ἐάν δέν ἐπιδιώξωμε νά γεννηθῆ στή φάτνη τῆς ψυχῆς μας. Ὁ χρυσόγλωσσος Ἰωάννης γράφει: «Τί νά πῶ καί τί νά λαλήσω, τό θαῦμα μέ ἐκπλήττει. Ὁ παλαιός τῶν ἡμερῶν ἔγινε παιδί, Αὐτός πού κάθεται σέ θρόνο ὑψηλό κί ἀνυψωμένο τοποθετεῖται σέ φάτνη, ὁ ἀνέγγιχτος, ὁ ἁπλός καί ἀσύνθετος καί ἀσώματος, μέ ἀνθρώπινα χέρια τυλίγεται. Αὐτός πού σπάει τά δεσμά τῆς ἁμαρτίας μέ σπάργανα περιβάλλεται, ἐπειδή αὐτό θέλει. Θέλει τήν ἀτιμία νά τήν κάνη τιμή, τήν ἀδοξία νά τήν ντύση μέ δόξα, τήν ὕβρη νά κάνη ἀρετή. Γι’ αὐτό καί παίρνει τό δικό μου σῶμα γιά νά χωρέσω ἐγώ τόν δικό Του Λόγο. Καί ἐπειδή παίρνει τή δική μου σάρκα μοῦ δίνει τό δικό Του Πνεῦμα. Παίρνει τή σάρκα μου γιά νά μέ ἁγιάση. Μοῦ δίνει τό Πνεῦμα Του γιά να μέ σώση».

Καμμία ἄλλη ἀμοιβή δέν γυρεύει ὁ νεογέννητος Χριστός ἀπό ἐμᾶς, οὔτε εἶναι δυνατόν νά ἐξευρεθῆ κάποια ἀμοιβή ἀντάξια τοῦ μεγαλείου τῆς συγκαταβάσεώς Του, ἐκτός ἀπό τή σωτηρία μας, τή σωτηρία τῶν ψυχῶν μας, τήν ἀρετοζωή, τή χριστοζωή, μέ τό νά γίνωμε Ναοί Θεοῦ ζῶντος. Αὐτή τήν “ἀμοιβή” ἐπιθυμεῖ.

Ὁ ἅγιος Ἀθανάσιος Ἀλεξανδρείας ἔχει ἕνα μήνυμα γιά τόν σημερινό ἄνθρωπο στήν Ὁμιλία του Περί τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου: «Εἶδε ὁ Λόγος, γράφει ὁ ἱερός πατήρ, ὅτι καταστρεφόταν τό λογικό γένος τῶν ἀνθρώπων καί ὅτι κυριαρχεῖ πάνω τους μέ τή φθορά ὁ θάνατος. Εἶδε ὅτι ἡ ἀπειλή γιά τήν παράβαση ἐνίσχυε τή φθορά πάνω μας. Εἶδε ὅτι ἦταν ἀδύνατο νά καταργηθῆ ἡ φθορά καί ὁ θάνατος, προτοῦ ξεπληρωθῆ ἡ ποινή τοῦ νόμου. Εἶδε ἀκόμη, καί τό ἀσυμβίβαστο πρός τή δημιουργικότητα, ὅτι, δηλαδή, ἐνῶ Αὐτός δημιουργοῦσε, τά πλάσματα καταστρέφονταν. Εἶδε, ὅμως, καί τήν ὑπερβολική κακία τῶν ἀνθρώπων, ὅτι σιγά σιγά τήν αὔξησαν σέ βάρος τους σέ ἀβάσταχτο βαθμό. Εἶδε τέλος, ὅτι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εὐθύνονται γιά τό γεγονός τοῦ θανάτου. Βλέποντας ὅλα αὐτά, σπλαγχνίστηκε τό ἀνθρώπινο γένος καί λυπήθηκε γιά τήν ἀδυναμία μας· καταδέχθηκε τή δική μας φθορά χωρίς νά ὑποφέρη τήν κυριαρχία τοῦ θανάτου· προσλαμβάνει ἀνθρώπινο σῶμα γιά τόν ἑαυτό Του καί μάλιστα ὄχι διαφορετικό ἀπό τό δικό μας, γιά νά μήν πάη χαμένο τό δημιουργικό ἔργο τοῦ Πατέρα πού ἔπλασε τούς ἀνθρώπους».

Ἀδελφοί μου, ἡ Μεγάλη Ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων εἶναι ἡμέρα ἀπαρχῆς τῆς σωτηρίας μας. Ἀπό τήν “ἡμέρα” αὐτή, σάν θέλομε, γινόμαστε “ἕνα μέ τόν Θεό”, κατά τόν ὑψιπέτη Χρυσόστομο. Θά ἀνεχθοῦμε νά πάη χαμένο τό ἀνώτερο, τό ὡραιότερο, τό τιμιώτερο, τό πιό χαριτωμένο ἔργο τοῦ Πατέρα, ὁ ἄνθρωπος δηλαδή; Χριστούγεννα, ἡμέρα προσωπικῆς μας καί γενικῆς σωτηρίας, γιατί ἐάν ἡ σωτηρία δέν πηγάζη ἀπ’ τόν Χριστό, ἀπό πουθενά ἀλλοῦ δέν προσφέρεται, εἶναι φενάκη, εἶναι κίβδηλη, εἶναι χωματένια καί πρόσκαιρη!

Μέ χριστουγεννιάτικες πατρικές εὐχές καί εὐλογίες